ਯੂਪੀ, ਬਿਹਾਰ ਵਰਗੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਜ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਅਜੇ ਵੀ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਲੜਕੇ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਅਨੁਸਾਰ ਦਾਜ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਮੁੰਡਾ ਜਿੰਨਾ ਕਾਬਿਲ ਤੇ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਓਨੀ ਹੀ ਉੱਚੀ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਕੁੜੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਆਪਣਾ ਜਵਾਈ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਲੜਕਾ ਜਾਂ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਰਸਮ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬੋਲੀ ਲਾਉਣ ਵਾਂਗ ਸ਼ਰਮ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਚੀ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਵਿਆਹ ਤੈਅ ਕਰਵਾਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਪਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਾ ਵੱਖਰੀ ਸੀ।
ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮਧੂਬਨੀ ਵਿੱਚ 700 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲਾੜੇ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਸਜਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਜਾਤੀ ਧਰਮ ਦੇ ਲਾੜੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਆਪਣਾ ਲਾੜਾ ਚੁਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਦੀ ਬੋਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾੜਾ ਉਸਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮਧੂਬਨੀ ‘ਚ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮਧੂਬਨੀ ਵਿੱਚ, ਵਿਆਹ ਲਈ ਸਜਾਏ ਗਏ ਲਾੜੇ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਸੌਰਾਠ ਸਭਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ 700 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਭਾ ਦਾ ਮਕਸਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਰਗ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲਾੜੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ। ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਮਾਪੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਧੀਆਂ-ਭੈਣਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਇਕੱਠ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਲਾੜੇ ਵਿੱਚੋਂ ਆਪਣੀ ਧੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਲਾੜਾ ਚੁਣਦੇ ਹਨ। ਬਿਹਤਰ ਲਾੜੇ ਦੀ ਚੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਯੋਗਤਾ, ਪਰਿਵਾਰ, ਵਿਵਹਾਰ ਅਤੇ ਜਨਮ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਘੋਖ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ਲੜਕਾ ਪਸੰਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਲੜਕੀ ਹਾਂ ਕਹਿ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਅੱਗੇ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮਰਦ ਮੈਂਬਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸੌਰਾਠ ਸਭਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨਾਟ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਰਾਜਾ ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗੋਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣਾ ਅਤੇ ਦਾਜ ਮੁਕਤ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸੀ। ਜੇਕਰ ਸੱਤ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੱਕ ਖੂਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਗਰੁੱਪ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਸਾਰੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਥਾਂ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕੁੜੀਆਂ ਲਈ ਲਾੜਾ ਚੁਣਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ 700 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ
